23 april vetrokken we om 21.00 bij schemerduister met als doel luisteren naar kikkers en padden. Ook hadden we de batdetectors/loggers mee om de geluiden die vleermuizen maken te horen en op te nemen.
Kikkersoorten
Eén van onze belanrijkste doelen waren de plasjes in het Noorderijbos waar we eerder in het onderzoek de kleine kikkersoorten zagen. Het geluid voor poelkikker, middelste groene kikker en de grote meerkikker verschillen hoorbaar van elkaar. Ook de bruine kikker maakt geluid; het is een soort laag zachtjes geknor. Met een beetje geluk zouden we ook de rugstreeppad horen ratelen.
De weersomstandigheden waren uitstekend; temperatuur boven de tien graden, weinig wind en hoge luchtvochtigheid. Maar….. ze hadden er geen zin in. Geen “kik” of “kwaak” gehoord.
Als trucje kun je de geluiden van de verschillende soorten afspelen die je op de RAVON-site kan downloaden. Sommige soorten reageren hier sterk op en gaan dan ook luid aan het roepen. Maar….ook dat werkte niet! Dus weten we nog steeds niet met zekerheid of het gaat om de poelkikker of de middelste groen kikker. Voorlopige houden we het nog op de laatste. Mocht je in de gelegenheid zijn om ‘savonds in het gebied te lopen en je hoort de kikkerkoren, neem het op en stuur het via de app naar ons toe. We luisteren mee en stellen de soort vast.
Vleermuizen
Met de vleermuizen hadden we meer geluk. Niet heel druk maar toch hoorden we twee soorten en achteraf in de opnames bleken er drie soorten opgenomen; gewone – en ruige dwergvleermuis en langs het water van de plas de meervleermuis.
Vleermuissoorten kun je net als vogels ook onderscheiden aan de hand van het geluid dat ze maken. Alleen is dat geluid voor ons niet hoorbaar omdat het heel hoog is. Een batdetector maakt het geluid hoorbaar maar ook zichtbaar in het sonogram. Aan de hand van de toonhoogte en de vorm van het sonogram is de vleermuis herkenbaar. Overigens is het een en ander ook afhankelijk van de omgeving waarin de vleermuis vliegt.
De gewone dwergvleermuis produceert een geluid tussen ruweg 42kHz (42.00Herz) en 50kHz en de ruige dwergvleermuis tussen 36kHz en 42kHz. De vorm van het sonogram komt bij deze soorten redelijk overeen. De meervleermuis zit lager rondom de 34kHz. Hier is het sonogram redelijk herkenbaar.
Analyses
De andere dag zijn de geluiden in het programma Batexplorer bekeken. Hieronder staat het kaartje en de statistiek. De grijze stippen zijn van gewone dwergvleermuis die algemeen voorkomt in Nederland. De rode stippen zijn van de ruige dwergvleermuis een minder voorkomende soort waarvan de vrouwtjes in het voorjaar vertrekken naar o.a. de baltische staten. De groen stippen zijn van de meervleermuis die we maar twee keer in de opnames voorkwam.
Wil je meer weten van vleermuizen kijk dan eens op https://www.vleermuis.net/ .
Norbert en Bertien
